Haberleşme metotları, gerek data aktarmak olsun gerekse canlı debug için kullanılır olsun cihazların çok sık birbirleriyle konuştuğu günümüzde olmazsa olmazlardan sayılır. Bu yüzden mikrodenetleyicilerin çoğu en az bir UART, SPI ya da I2C data hatlarına sahiptir; bunların içinden UART ise haberleşme için en sık tercih edilen haberleşme metodu sayılabilir. Bu yöntemde gürültüler ve uzun mesafede haberleşmelerde parazit kapma problemleri olabileceği için daha önce buradaki yazımda modbus haberleşme protokolünden bahsetmiş ve detaylı irdelemiştik. Daha sonrasında ise herkesin kullanabilmesi için özellikleri kısıtlanmış “Petit Modbus” kütüphanemi, burada anlatmış ve GitHub üzerinden paylaşmıştım. (Devamını Oku)

Teknoloji ve buna bağlı elektronik cihazlar gün geçtikçe gelişmekte ve bizler koşar adım onu takip etmeye çalışmaktayız. Her gün yeni bir yapay zeka uygulaması, gelişmiş telefonlar ya da bilgisayarlar etrafımızı sarsa da, aslında en büyük gelişme, her gün evde kullandığımız araçlar içerisinde yani mikrodenetleyici dünyasında olmaktadır. Bundan 5 yıl önce bu duruma parmak basıp, uzak doğu üreticisi Nuvoton’un geliştirdiği işlemciler ile ilgili burada bulunan yazı ile Çin’in özellikle 8 bit işlemcilerde, önemli oyuncular arasında olabileceğinden bahsetmiş ve özellikle bilindik işlemci “fanboy”ları tarafından çokça eleştiri almıştım. (Devamını Oku)

Güç elektroniği, her gün yenilenen, özellikle doğaya dokunduğu için malzeme mühendisliği dahil, mekanik ve fiziksel bir çok konunun sürekli takip edilmesi gereken bir mühendislik dalı halindedir. Dalın içine adımımı attığım ilk yıllardan bugünlere değin, yeni malzemelerle birlikte gelişimini sürdüren bu alan için en büyük adımın gelişen mikrodenetleyiciler olduğunu daha önce burada olduğu gibi bir çok kez dile getirmiştik. Tabi ki sadece mikrodenetleyiciler değil, gelişen ADC modülleri, FPGA’ler ve bunların hızlarına ayak uydurabilen GaN gibi elemanlar da çok özel alanlarda ufuk açmaya devam etmektedir. (Devamını Oku)

Bir önceki bölümde şebeke ile ilişkili tasarımlar için senkronizasyonunun öneminden bahsederek, özellikle tek faz çalışan sistemler için çeşitli algoritmalarda çözüm önerileri sunmuştuk. Her ne kadar düşük güçlerde bu algoritmalar işe yarasa da yüksek güçlü uygulamaların çoğunluğu 3 faz şebeke ile birlikte çalışmaktadır. Tek faza senkron olurken şebekede yaşanabilecek sorunlar, üç faz şebekede daha da fazla olduğundan, senkronizasyon zorluğu daha da artmaktadır. Bunun yanında şebekeye aktarılacak aktif ya da reaktif tüm güçler bu senkronizasyon üzerinden ayarlandığından her şebeke koşulunda doğru kitlenmeyi yakalamak daha da önem arz etmektedir. (Devamını Oku)

Güç elektroniğinin en önemli yapılarından bir tanesi şebeke ile ilişkili tasarımlardır. Bunlar PFC ya da güç kaynakları gibi şebekeden enerji çekebileceği gibi, eviriciler gibi şebekeye enerji verebilen tasarımlar olarak da karşımıza çıkabilmektedirler. Özellikle son dönemde revaçta olan çift yönlü çalışan dönüştürücüler de yine bu kategoriye girmektedir. Şebeke devreler üzerinde su dolu bir baraj gibi davranmaktadır; o kadar büyük bir haznesi vardır ki, verilen tüm enerjiyi bünyesine kabul edebildiği gibi, küçük bir hatada aynı bir barajın yıkılması gibi tüm kuvvetiyle ilgili devreye zarar verebilmektedir. Bu yüzden özel durumlar hariç şebeke ile çalışan tüm cihazlar şebekeye senkron olmak durumundadır. (Devamını Oku)

Güç elektroniği söz konusu olduğunda, her ne kadar daha çok yeni çıkan yarı iletken elemanlar (SiC ve GaN) üzerine konuşmuş olsak da son 30 yıldır güç elektroniği sektörünün özellikle yüksek güçlerde baskın tek bir elemanı vardır: IGBT! Yüksek gerilimler ve akımlar söz konusu olduğunda, her ne kadar eksiği bulunsa da IGBT’ler hâlâ fiyat/performans konusunda öne çıkan yarıiletken anahtar olurlar. IGBT’nin sahip olduğu bir takım elektronik dezavantajlarını gidermek için ise günümüzde en çok tercih edilen yöntemlerden bir tanesi multilevel ya da Türkçesi ile çok seviyeli dönüştürücülerdir. (Devamını Oku)

Güç elektroniğinde, elektrik ve enerji aktarımında konu “izolasyonlu converter” arenasına geldiğinde, 300W ve altında, onca dönüştürücünün yanında Flyback açık ara, “hâlâ”, en popüler dönüştürücüler arasında yer alır. Bu nedenledir ki gerekse web sitem üzerinde gerekse internette flyback konusunda onlarca dokümana ulaşmak mümkündür. 2015-2016 yıllarında USB Type-C’nin duyurulması, daha güçlü ve batarya kapasiteleri daha büyük cep telefonları gibi taşınabilir araçların yaygınlaşması ile birlikte hızlı şarj ihtiyacı ortaya çıktığında Flyback yine vazgeçilmezler arasında olmuştur. Bu denli yüksek güçlerde flyback dönüştürülerin bir çok problemini aşmak için ise tasarımcıların iyi bir çözüme ulaşmaları gerekiyordu ve bu çözüm Quasi Resonant kontrolcülerle birlikte onların imdadına yetişti. (Devamını Oku)

Gelişen üretim teknolojisi ve malzeme bilimi ile her geçen gün daha hızlı, daha az enerji kaybına sahip anahtarlara sahip oluyoruz. Silikon bazlı anahtarlar yanında artık her alanda görmeye alıştığımız SiC ve GaN ile beraber ise hız faktörünü engelleyen unsurları düzeltme yönünde bir çok atılım görüyoruz. Fizik kuralları çerçevesinde, 1800’lerin ortasında ele aldığı kuramlarla bilinen Sir William Thomson meşhur Lord Kelvin’in öne sürdüğü metotlar ise şaşırtıcı derecede günümüzün yarı iletken teknolojisine hâlâ yön verebilmektedir. (Devamını Oku)

İlk bölümde mosfetler hakkında özellikle ilk iki sayfada dikkat edilmesi gereken hususlara değinmiştik. Anlattığımız o bölümde incelediğimiz değerler genellikle en uç noktalar göz önüne alınarak bizlere aktarılmışlardır. Yalnız, yaptığımız cihaz ve ürün içerisinde sıcaklık, akım ve gerilim değerleri değiştikçe bahsedilen noktalarda da değişiklikler meydana gelmektedir. Bu değişkenlikleri, uygulamamızda akım, gerilim ve sıcaklık değerlerine göre uyumlandırmak için ilgili malzemenin grafiklerini okumamız gerekmektedir. Ayrıca incelenecek grafiklerden özellikle yarı iletkenlerin ilginç bazı özelliklerine ulaşmak da mümkün olacaktır. (Devamını Oku)

Mühendislik mesleği ile uğraşan bir çok kişi özellikle elektrik ve elektronik sektöründe, optimum verimle iyi bir tasarım yapmak için, ihtiyaç duyulan malzemelerin kullanım kılavuzu okumaya mecburdur. Günümüzde yarı iletken teknolojisinin patent, bilgi ve birikimlerini elinde tutan ülkeler göz önünde alındığında bu kılavuzların belirli disiplinler içerisinde ve İngilizce hazırlandığı görülmektedir. Bu tür okumalara yeni başlayan kişiler için İngilizce bilmenin getirdiği zorluğun yanında, mesleğe yıllarını vermiş kişilerin dahi, deneyimlemediği ve bu yüzden anlayamadığı, dolayısı ile yanlış tasarımlara neden olan “datasheet okunması”, maalesef üniversitelerimizde de özellikle “mühendisliğe giriş” gibi derslerde neredeyse hiç gösterilmemektedir. (Devamını Oku)