Bir önceki bölümde şebeke ile ilişkili tasarımlar için senkronizasyonunun öneminden bahsederek, özellikle tek faz çalışan sistemler için çeşitli algoritmalarda çözüm önerileri sunmuştuk. Her ne kadar düşük güçlerde bu algoritmalar işe yarasa da yüksek güçlü uygulamaların çoğunluğu 3 faz şebeke ile birlikte çalışmaktadır. Tek faza senkron olurken şebekede yaşanabilecek sorunlar, üç faz şebekede daha da fazla olduğundan, senkronizasyon zorluğu daha da artmaktadır. Bunun yanında şebekeye aktarılacak aktif ya da reaktif tüm güçler bu senkronizasyon üzerinden ayarlandığından her şebeke koşulunda doğru kitlenmeyi yakalamak daha da önem arz etmektedir. (Devamını Oku)

Güç elektroniğinin en önemli yapılarından bir tanesi şebeke ile ilişkili tasarımlardır. Bunlar PFC ya da güç kaynakları gibi şebekeden enerji çekebileceği gibi, eviriciler gibi şebekeye enerji verebilen tasarımlar olarak da karşımıza çıkabilmektedirler. Özellikle son dönemde revaçta olan çift yönlü çalışan dönüştürücüler de yine bu kategoriye girmektedir. Şebeke devreler üzerinde su dolu bir baraj gibi davranmaktadır; o kadar büyük bir haznesi vardır ki, verilen tüm enerjiyi bünyesine kabul edebildiği gibi, küçük bir hatada aynı bir barajın yıkılması gibi tüm kuvvetiyle ilgili devreye zarar verebilmektedir. Bu yüzden özel durumlar hariç şebeke ile çalışan tüm cihazlar şebekeye senkron olmak durumundadır. (Devamını Oku)

Daha önceki yazımda UNI-T firmasına ait 30V 5A çıkış değerlerine sahip UTP3315TF-L model numaralı lineer güç kaynağını incelemiştik. 4 sene önce aldığım ilgili güç kaynağı ile bir çok deney gerçekleştirdim ve bir lineer güç kaynağından beklenildiği üzere performans kaybı olmaksızın hâlâ sorunsuz olarak kullanabiliyorum. Her ne kadar ilgili güç kaynağını sorunsuzca kullansam da uygulamaların çoğunda, birden fazla ve daha güçlü güç kaynağı kullanma ihtiyacım artmasından dolayı araştırmalarım sonucunda UNI-T’nin SMPS güç kaynaklarından, 32.0V 10.0A 320W UTP1310 modelini edindim. (Devamını Oku)

Güç elektroniği söz konusu olduğunda, her ne kadar daha çok yeni çıkan yarı iletken elemanlar (SiC ve GaN) üzerine konuşmuş olsak da son 30 yıldır güç elektroniği sektörünün özellikle yüksek güçlerde baskın tek bir elemanı vardır: IGBT! Yüksek gerilimler ve akımlar söz konusu olduğunda, her ne kadar eksiği bulunsa da IGBT’ler hâlâ fiyat/performans konusunda öne çıkan yarıiletken anahtar olurlar. IGBT’nin sahip olduğu bir takım elektronik dezavantajlarını gidermek için ise günümüzde en çok tercih edilen yöntemlerden bir tanesi multilevel ya da Türkçesi ile çok seviyeli dönüştürücülerdir. (Devamını Oku)

Güç elektroniğinde, elektrik ve enerji aktarımında konu “izolasyonlu converter” arenasına geldiğinde, 300W ve altında, onca dönüştürücünün yanında Flyback açık ara, “hâlâ”, en popüler dönüştürücüler arasında yer alır. Bu nedenledir ki gerekse web sitem üzerinde gerekse internette flyback konusunda onlarca dokümana ulaşmak mümkündür. 2015-2016 yıllarında USB Type-C’nin duyurulması, daha güçlü ve batarya kapasiteleri daha büyük cep telefonları gibi taşınabilir araçların yaygınlaşması ile birlikte hızlı şarj ihtiyacı ortaya çıktığında Flyback yine vazgeçilmezler arasında olmuştur. Bu denli yüksek güçlerde flyback dönüştürülerin bir çok problemini aşmak için ise tasarımcıların iyi bir çözüme ulaşmaları gerekiyordu ve bu çözüm Quasi Resonant kontrolcülerle birlikte onların imdadına yetişti. (Devamını Oku)

Güç elektroniği yeni yapı malzemeleriyle birlikte tasarımcıya bir çok alanda çözümler ve fırsatlar sunarken; eskiden beri süregelen bir çok problem de yine tasarımcıların peşini bırakmamaktadır. Fizik ve evrenimiz değişmedikçe peşimizden ayrılmayacak bu problemlerin başında; bir güç elektroniği tasarımcısının cevaplamak zorunda olduğu, yarı iletken yapılardan modüller mi yoksa discrete yani ayrık yapılar mı kullanmak daha efektiftir sorusu yer alır. Tasarımcı bu soruya yanıt verirken, bir çok alanda avantaj ve dezavantaj arasından seçimini doğru ve optimum yapmak zorundadır. (Devamını Oku)

Piyasayı yavaş yavaş domine eden SiC gibi yarıilerkenlerin getirdiği avantajlardan dolayı yüksek verimli ve yüksek güçlü solar inverter sistemlerine ihtiyaç ve talepler, küresel ısınmanın da etkisiyle günden güne artmaktadır. Artan talep, rekabetçi firmaları sahaya sokarak fiyat anlamında kıyasıya bir mücadele verilmesine yol açmaktadır. Bunun neticesinde saha kurulumundan, evirici tasarımına bir çok nokta ince elenip, sık dokunmaktadır. Bu rekabetin çok sıkı yaşandığı güneş enerji tarlaları, panel verimsizliklerinden dolayı, çok büyük alanlar işgal etmekte ve bunun sonucunda panel/şebeke kablolaması ve trafosu, saha kurulumlarında ciddi maliyet kalemlerinden biri haline gelmektedir. Bu sorunu aşmak için ise evirici ve panel üreticileri beraber çalışarak gerilim seviyelerini yukarılara çekip avantaj kazanmaya çalışmaktadırlar. (Devamını Oku)

2014-2015 döneminde, SiC FET’ler ve diyotlar ilk kez proje hayatıma dokunmaya başladığında, ürünleri elde edip bir şekilde denemiş ve geleceğin güç elektroniği teknolojisinin buralara yöneleceğini öngörmüştüm. Bu yüzden burada ve burada yazdığım iki yazımda da SiC ve GaN’ın bize neler sağlayabileceğinden bahsettim. Her ne kadar yüksek güçler ve akımlar bazında IGBT’ler fiyat performans özelinde FET’leri geride bıraksa da SiC ve GaN’ın, gelişimleri ve üreticilerinin daha da desteklemeleriyle birlikte, yüksek güç gruplarında da kullanılmaya başladığını yakın zamanlarda göreceğiz. (Devamını Oku)

Güç elektroniğinin ana omurgası, istenen gerilim, akım ya da güç değerinin, istenilen şekilde kontrol edilmesi ve yönetilebilmesini esas almaktadır. Bu kontroller 20-25 sene öncesine kadar analog kontrolcü entegreler temelinde yükselirken, günümüzde hemen hemen her yerde güç elektroniği mikrodenetleyiciler (ya da büyük abileri FPGA’ler) üzerinde yükselmektedir. Analog kontrolcülerin baskın olduğu güç elektroniğinde peki ne değişti de artık kontrolcülerin temelleri yavaş yavaş mikrodenetleyicilere doğru kaydı; bu sorunun cevabını ararken klasik güç elektroniği kontrolünü ele alarak, dijital PLL algoritması özelinde yaptığım test sonuçlarını sizlere aktarmak istiyorum. (Devamını Oku)

Daha önceki bölümde, geliştirmiş olduğum haftasonu projesinin mekanik montaj ve yerleşimine değinmiştik. Bir güç elektroniği tasarımcısı olarak mekanik bölüm tasarımımızın başında yer alsa da bizim için temel başarı elektroniksel sonuçlardadır; devrenin elektronik olarak çalışması, verimi ve bunun yanında en önemli özelliği olan MPPT performansının verileri, projeye asıl değeri katacak unsurlardır. Bu son bölümde, proje çalışırken elde edilen sonuçlarla birlikte, MPPT yani maksimum güç noktası takibine de değinerek, bir projeyi daha sonuçlandıracağız… (Devamını Oku)